Çocuk Ürolojisi

Üroloji ya da çocuk cerrahisi sonrası yapılan ayrı bir üst uzmanlık (ihtisas) alanı olup çocuk hastaların bu konuda uzmanlaşmış hekimler (Çocuk Ürolojisi Uzmanı-Çocuk Üroloğu) tarafından takip ve tedavi edilmeleri gerekir. Çocuk ürolojisi Uzmanları, 0-16 yaşları arasında olan kız ve erkek çocuk hastaların üriner sistem [böbrek, idrar kanalları (üreter), mesane] ve genital sistem [erkeklerde penis, dış idrar kanalı (üretra), yumurta kesesi (skrotum) ve testisler, kızlarda vajina] hastalıklarının tanı ve tedavisi konusunda uzmanlaşmış doktorlardır.

Çocuklardaki bu hastalıkların teşhis ve tedavisi farklı uygulamalar ve pratik beceriler gerektirir. Çocukları ilgilendiren bazı hastalıklar erişkinlerde hiç görülmez ya da benzer şekilde görülen hastalıklarda tedavi yaklaşımları tamamen farklı olabilir.  Büyümenin ve gelişmenin devam ettiği süreç olan çocukluk çağı çok hassas bir dönemdir. Çocukluk döneminde yaşanan sağlık sorunları tedavi edilmezse yetişkinlik döneminde daha zorlu şekilde devam edebilir. 

Çocuk Ürolojisi Hastalıkları Nelerdir? 

Vezikoüreteral Reflü: İdrar böbrekler tarafından yapıldıktan sonra üreter olarak adlandırılan tüpler vasıtası ile idrar torbasına (mesane) ulaştırılıp depolanır. Her iki tarafta üreter ve mesane arasında adeta bir kapak mekanizması ile idrarın geriye, yani böbreklere kaçması engellenir. Vezikoüreteral reflü idrarın mesaneden böbreklere doğru kaçması durumudur. Çocuklarda idrar yolu enfeksiyonunun en önemli nedenidir. 

Üreteropelvik Bileşke Darlığı: Böbrekler tarafından üretilen idrar önce böbrek pelvisi adı verilen havuzda toplanır ve ardından üreter adı verilen yapılarla mesaneye taşınır. Böbrek pelvisi ile üreterlerin birleşim noktasında gelişen darlık üreteropelvik bileşke darlığı olarak tanımlanır. İdrarın böbreklerden üretere akışının bozulmasıyla idrar renal pelviste birikir ve hidronefroz adı verilen genişlemeye neden olur. Müdahale edilmezse zamanla böbrek fonksiyonlarında bozulma veya tamamen kayıp gelişebilir.

Üreterovezikal Bileşke Darlığı: Üreterovezikal bileşke idrarı böbrekten mesaneye taşıyan üreterler ile mesanenin birleştiği yerdir. Üreterovezikal bileşke darlığı bu bölgedeki tıkanmayı tanımlar. Darlık durumunda idrar mesaneye kolayca boşalamaz; idrar üreterde biriktiği için üreterde genişlemeye (megaüreter) ve böbrekte genişlemeye (hidronefroz) neden olabilir. 

Nörojen Mesane: İdrar kesesi ve kalın bağırsağın son kısmının çalışmasını kontrol eden sinirlerin etkilenmesi ile idrar kesesi çalışma bozukluğu ortaya çıkar. Meningomiyeloselli çocukların yaklaşık %95′ inda mesane ve sfinkterin çalışma bozukluğu vardır. Mesane, içerisindeki idrarı tam olarak boşaltmaz ise içeride kalan artık idrarın iltihaplanması kolaylaşır. Mesanenin dolu olması böbreklerden mesaneye idrar geçişini zorlaştırarak üreterler ve böbrek içersindeki toplayıcı sistemin genişlemesine ve böbreklerin çalışmasının bozulmasına neden olur. Yüksek basınçla idrarın depolanması veya yüksek basınçla idrar yapılıyor olması, vezikoüreteral reflü adı verilen idrarın mesaneden böbreklere geriye kaçmasına neden olur. İdrar yolu iltihabı ve reflü bir araya gelirse, iltihaplı idrar böbreklere ulaşır ve piyelonefrit denilen böbrek iltihabına yol açar. Böbreklerin reflü ve iltihaplanma ile zarar görmesi önlenmezse, ileriki yıllarda yüksek tansiyon veya böbrek yetmezliği gelişmesi söz konusu olabilir.

Hipospadias: Erkek çocuklarda cinsel organlarının ucunda olması gereken dış idrar deliğinin, penislerinin alt taraflarında bir yere açılmasıdır. Halk arasında hipospadias için peygamber sünneti ya da yarım sünnet deyimleri kullanılır. 

Epispadias: İdrar deliğinin penisin insan yüzüne bakan kısmında pubis kemiğinden penisin ucundaki etli kısmı olan glans penise kadar herhangi bir yere açılmasıdır.